Aandachtspunten bij een fiscale eenheid vennootschapsbelasting

1. Voorwaarden aangaan van een fiscale eenheid

• De moedervennootschap moet ten minste 95% van de juridische en economische eigendom van het nominaal gestorte aandelenkapitaal van de dochtervennootschap hebben. De moedervennootschap moet tevens ten minste 95% van de statutaire stemrechten in de dochtervennootschap hebben. En in alle gevallen moet de moedermaatschappij recht hebben op ten minste 95% van de winst en ten minste 95% van het vermogen van de dochtervennootschap.
• De boekjaren van de deelnemende vennootschappen moeten aan elkaar gelijk zijn. Deze voorwaarde geldt niet wanneer een vennootschap in de loop van het jaar wordt opgericht.
• Alle deelnemende vennootschappen moeten volgens dezelfde regels de winst bepalen.
• Zowel de moedervennootschap als de dochtervennootschap(pen) moet(en) feitelijk in Nederland zijn gevestigd.
• Ook is het mogelijk om een fiscale eenheid te vormen in bepaalde ‘buitenlandsituaties’. Een van de mogelijkheden is bijvoorbeeld een Nederlandse moedermaatschappij en een Nederlandse kleindochtermaatschappij waarbij de tussenliggende dochtermaatschappij is gevestigd in een ander EU-land. Een ander voorbeeld is twee in Nederland gevestigde zustermaatschappijen die met elkaar een fiscale eenheid aangaan terwijl de moedermaatschappij is gevestigd in een ander EU-land.

Terugwerkende kracht bij het aangaan van een fiscale eenheid

Bij het aangaan van een fiscale eenheid kan bij het verzoek worden verzocht om terugwerkende kracht van maximaal drie maanden. De datum van het verzoek is hierbij bepalend voor de driemaandstermijn.

2. Voordelen van een fiscale eenheid

• Winsten en verliezen van gevoegde vennootschappen worden met elkaar gesaldeerd.
• Binnen de fiscale eenheid kunnen reorganisaties fiscaal geruisloos plaatsvinden.
• Transacties en vorderingen en schulden binnen de fiscale eenheid zijn niet zichtbaar.
• Bij verhuur of ter beschikkingstelling tussen vennootschappen binnen de fiscale eenheid kan de kleinschaligheidsinvesteringsaftrek worden toegepast.
• Toepassing van de innovatiebox is mogelijk als de intellectuele eigendom in bezit is bij een andere vennootschap binnen de fiscale eenheid dan de vennootschap die het economische belang heeft.
• Slechts één aangifte vennootschapsbelasting in plaats van voor elke vennootschap een afzonderlijke aangifte. De aangifte vennootschapsbelasting van de fiscale eenheid is wel gecompliceerder dan van een enkelvoudige aangifte vennootschapsbelasting.

3. Nadelen van een fiscale eenheid

• Het lagere tarief voor de vennootschapsbelasting (het ‘opstaptarief’ in 2020 16,5%) kan binnen de fiscale eenheid slechts éénmaal worden toegepast.
• Elke vennootschap welke gevoegd is in de fiscale eenheid is hoofdelijk aansprakelijk voor de verschuldigde vennootschapsbelasting.
• Belastingteruggaven kunnen verrekend worden met belastingschulden van alle gevoegde vennootschappen. Deze verrekeningsmogelijkheid is van toepassing op alle soorten belastingen.
• Voor de bepaling van het percentage voor de investeringsaftrek worden alle investeringen van alle gevoegde vennootschappen bij elkaar geteld.
• Bij ontvoeging van een deelneming wordt het opgeofferde bedrag van de deelneming gesteld op het zuivere vermogen van de deelneming, verminderd met de fiscale reserves op het moment van ontvoeging. Met andere woorden, het bij de verkrijging van de deelneming opgeofferde bedrag is niet maatgevend meer, het kan dus ook (veel) lager zijn.
• De voeging van een deelneming in de fiscale eenheid in de loop van het jaar kan tot gevolg hebben dat termijnen voor verliesverrekening en herinvestering worden verkort. Het gedeelte van het boekjaar dat de deelneming geen onderdeel uitmaakt van de fiscale eenheid telt namelijk als een ander jaar.
• Bij ontvoeging van een vennootschap zijn antimisbruikbepalingen van toepassing.

4. Verbreken (ontvoegen) fiscale eenheid

• De fiscale eenheid eindigt als niet meer aan de voorwaarden onder punt 1 wordt voldaan.
• Op verzoek van een van de vennootschappen die behoren tot de fiscale eenheid. Vennootschappen worden ontvoegd met ingang van de datum van het verzoek. Terugwerkende kracht is niet mogelijk.
• Als een gevoegde vennootschap van Nederland naar het buitenland verplaatst, of andersom kan een ontvoeging tot gevolg hebben.

5. Pas op situaties bij een fiscale eenheid

• Bij ontvoeging binnen 6 jaren nadat er bedrijfsmiddelen of vermogensbestanddelen met stille reserves binnen de fiscale eenheid zijn overgedragen.
• Als sprake is van te verrekenen verliezen.
• Als bij een van de gevoegde vennootschappen een herinvesteringsreserve is/wordt gevormd.
• Liquidatie van een gevoegde vennootschap.
• Aankomend faillissement van een gevoegde vennootschap.
• Bij ontvoeging van een vennootschap als de innovatiebox is toegepast.
• Bepaling van het opgeofferde bedrag bij ontvoeging van een vennootschap.
• Bij een fiscale eenheid waarbij sprake is van een buitenlandsituatie.