Gebeurtenissen na balansdatum in de samenstelpraktijk II

Gebeurtenissen na balansdatum in de samenstelpraktijk II

In een vorig artikel zijn we ingegaan op gebeurtenissen na balansdatum in de samenstelpraktijk.

In dit artikel gaan we in op een aantal praktijksituaties waarbij ‘gebeurtenissen na balansdatum’ relevant zijn.

Bij de onderstaande praktijksituaties is telkens de vraag, in hoeverre zij nadere informatie geven over de feitelijke situatie op de balansdatum en daarom verwerkt dienen te worden in de jaarrekening. Zoals in het vorige artikel behandeld, is verwerking in de jaarrekening mede afhankelijk van de vraag in welk tijdvak uit onderstaande tabel de gebeurtenis heeft plaatsgevonden.

	Voor datum opmaken jaarrekening	Na datum opmaken tot aan datum vaststellen jaarrekening	Na datum vaststellen jaarrekening
Nadere info over feitelijke situatie op balansdatum	1	2	3
Geen nadere info over feitelijke situatie op balansdatum	4	5	6

Faillissement grote debiteur begin nieuwe boekjaar

Het feit dat de debiteur in het nieuwe boekjaar failliet wordt verklaard, geeft normaalgesproken aan dat de vorderingen op deze debiteur al per balansdatum niet meer inbaar waren.

Is het faillissement bekend geworden in:

Tijdvak 1:  dan is het faillissement normaliter aanleiding om de vorderingen op balansdatum af te waarderen;

Tijdvak 2: dan worden de vorderingen alleen afgewaardeerd als dit onontbeerlijk is voor het inzicht;

Tijdvak 3: dan wordt dit niet in de jaarrekening verwerkt.

Materiële vaste activa, waarop in het verleden een bijzondere waardevermindering is toegepast, wordt begin nieuwe boekjaar tegen hogere waarde verkocht dan boekwaarde per balansdatum.

Op iedere balansdatum dient beoordeeld te worden of een in eerdere jaren verantwoord bijzonder waardeverminderingsverlies nog bestaat of is afgenomen. De verkoopopbrengst in het nieuwe boekjaar geeft een indicatie dat het bijzonder waardeverminderingsverlies op balansdatum (deels) niet meer bestond. Vindt de verkoop plaats in:

Tijdvak 1: dan is de verkoop aanleiding om de bijzondere waardevermindering op balansdatum (deels) terug te nemen;

Tijdvak 2: dan wordt alleen opgewaardeerd als dit onontbeerlijk is voor het inzicht;

Tijdvak 3: dan heeft de verkoop geen gevolgen voor de jaarrekening.

Verkoop materiële vaste activa begin nieuwe boekjaar tegen lagere waarde dan boekwaarde per balansdatum.

Het boekresultaat wordt verwerkt op het moment van desinvesteren. De verkoop in het nieuwe boekjaar is daarmee in principe niet van invloed op de waardering van de desbetreffende activa op balansdatum. De verkoop wordt dus niet verwerkt in de jaarrekening.

Indien de opbrengstwaarde belangrijk afwijkt van de boekwaarde en deze afwijking is van invloed op het beeld dat de jaarrekening geeft, dan kan het zinvol zijn om in de toelichting de marktwaarde oftewel de opbrengstwaarde te vermelden als de verkoop plaatsvindt in tijdvak 4. Zie ook RJ 212.707. Als de verkoop plaatsvindt in tijdvak 5 of tijdvak 6 hoeft de jaarrekening hiervoor niet aangepast te worden.

Alleen als de materiële vaste activa op balansdatum al buiten gebruik gesteld waren en gewaardeerd waren op opbrengstwaarde is de situatie afwijkend. Als de verkoop plaatsvindt in:

Tijdvak 1: dan worden deze materiële vaste activa afgewaardeerd in de jaarrekening;

Tijdvak 2: dan wordt alleen afgewaardeerd als dit onontbeerlijk is voor het inzicht;

Tijdvak 3: dan wordt dit niet in de jaarrekening verwerkt.

Calamiteit begin nieuwe boekjaar

Een calamiteit in het nieuwe boekjaar geeft geen nadere informatie over de feitelijke situatie op balansdatum en heeft daarom in principe geen invloed op de waardering van balansposten op balansdatum.

Als door de calamiteit de continuïteitsveronderstelling vervalt, kan de jaarrekening niet meer going concern worden opgesteld. Vindt deze calamiteit plaats in:

Tijdvak 4: dan worden de activa tegen liquidatiewaarden c.q. (verwachte) opbrengstwaarden gewaardeerd;

Tijdvak 5: dan wordt de jaarrekening herzien en worden de activa tegen liquidatiewaarden c.q. (verwachte) opbrengstwaarden gewaardeerd;

Tijdvak 6: dan wordt de jaarrekening niet aangepast. Wel is melding van de calamiteit aan de aandeelhouders aan de orde, omdat de jaarrekening in ernstige mate tekortschiet in het geven van inzicht. Daarnaast dient een mededeling hieromtrent gedeponeerd te worden bij het handelsregister. Indien er sprake is van een wettelijke controle dient de mededeling te worden voorzien van een controleverklaring.