Mag je je werknemer bespioneren?

10-02-2021 | In deze tijd van gedwongen thuiswerken hebben veel werkgevers het gevoel dat zij het overzicht kwijt zijn. Zij willen grip op het gedrag van hun thuiswerkende werknemers. De verleiding is dan groot om vergaande maatregelen te treffen om medewerkers te controleren.

Employee monitoring software

Uit onderzoek blijkt dat ‘employee monitoring software’ in opkomst is. Daarmee kunnen werkgevers onder meer nagaan hoe productief de werknemer is, wat hij of zij doet op internet en hoe vaak en hoe lang de werknemer inactief is. Het is belangrijk om te bedenken dat deze software veelal afkomstig is vanuit de Verenigde Staten, waar de verhoudingen tussen werkgevers en werknemers heel anders liggen.

Thuiswerkcultuur

Nederland had al een thuiswerkcultuur. Het aantal structureel thuiswerkenden is afgelopen jaar wel gestegen, van een percentage van 39 procent van alle werkenden naar 50 procent. En het gros van de werknemers die nog steeds op kantoor werken, combineert dat met een gedeelte van de dag thuiswerken.

Controle van werknemers

Thuiswerken in Nederland is vooral gebaseerd op vertrouwen. Zo bezien werkt ver(der)gaande controle van werknemers waarschijnlijk averechts. Vertrouwen komt immers van twee kanten. Daarnaast is het inzetten van spionagesoftware voor eigen werknemers gebonden aan strenge voorwaarden. De Arbeidsomstandighedenregeling, een uitvoeringsregeling van de Arbowet, bepaalt dat zonder medeweten van de werknemer geen controlesoftware mag worden gebruikt.

De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) geeft aan dat werknemers alleen mogen worden gecontroleerd wanneer hier een legitiem doel voor is en er geen andere controlemogelijkheden zijn. Hiervan kan b.v. sprake zijn wanneer er sterke aanwijzingen zijn dat bedrijfsgeheimen worden gestolen. Maar zelfs dan kan software die de hele dag meekijkt al een te vergaand middel zijn. Verder moet ook volgens de privacywetgeving de werknemer ervan op de hoogte zijn dat de werkgever deze software kan inzetten en moet de ondernemingsraad hier toestemming voor hebben gegeven.

Andere middelen, b.v. het meekijken via de webcam, zijn eveneens aan de regels van de privacywetgeving gebonden. Zo moet de werkgever er rekening mee houden dat hij op die manier ook inbreuk op de privacy van de werknemer maakt, doordat b.v. partner en kinderen in beeld kunnen komen. Hetzelfde geldt voor controle van email en telefoongebruik.

Advies & contact

Kortom, bij het controleren van werknemers is de werkgever aan handen en voeten gebonden aan privacywetgeving. Maar nog belangrijker is de vraag hoe effectief een dergelijke vergaande controle is. Experts geven aan dat werknemers die vergaand gecontroleerd worden uiteindelijk mínder productief worden, onder meer doordat zij minder loyaal worden en minder met nieuwe ideeën durven te komen.

Als alternatief kunt u, volgens de experts, beter persoonlijk een vinger aan de pols houden met werknemers, bijvoorbeeld door een aantal keren per week een ‘incheck-moment’ te houden. Zo krijgt u grip op wat uw werknemers aan het doen zijn en voorkomt u dat de werksfeer verslechtert doordat werknemers zich al te zeer op hun vingers gekeken voelen.

Heeft u vragen over het controleren van uw werknemers? Neem dan contact op met één van onze gespecialiseerde juristen.